تاريخچه تأسيس انجمن فيزيولوژي و فارماکولوژي ايران
آرزوي تشکيل انجمني براي پيوند قريحههاي علمي و تبادل نظرات محققان و علاقمندان به رشتههاي فيزيولوژي و فارماکولوژي و شکوفا ساختن اين دانشها در ايران، از مدتها پيش نظر استادان سابقهدار علوم مزبور را معطوف خود ساخته بود.
براي نيل بدين هدف، هنگام تشکيل کنگره بينالمللي فيزيولوژي در بروکسل (۱۹۵۶)، دکتر نعمتاللهي (استاد فيزيولوژي دانشکده پزشکي تهران) امکان تشکيل چنين انجمني را در ايران با پروفسور هيمنس (Heymans) استاد فارماکولوژي دانشکده پزشکي گنتباژيک، در ميان گذاشتند.
در جريان تشکيل بيست و دومين کنگره فيزيولوژي (ليدن Leiden– اوت ۱۹۶۲) دکتر گيتي (استاد طب تجربي و فارماکولوژي و رئيس مؤسسه تحقيقات علوم پزشکي دانشگاه تهران) با پروفسور هوسه (Houssay)، رئيس انستيتوي طب تجربي بوئنوسآيرس و رئيس و رئيس وقت اتحاديه بين المللي فيزيولوژي، درباره شرايط تأسيس اين انجمن و الحاق آن به اتحاديه بينالمللي فيزيولوژي گفتگوهايي بهعمل آورد.
در مرداد ماه ۱۳۴۶ پروفسور آویادو (Aviado) استاد فارماکولوژي دانشکده پزشکي پنسيلوانيا و خزانهدار اتحاديه بينالمللي فارماکولوژي، ضمن مسافرتي به ايران و بازديد از مؤسسه طب تجربي و فارماکولوژي (مؤسسه تحقيقات علوم پزشکي دانشگاه تهران) مخصوصاً دکتر گيتي را در اقدام به تشکيل انجمن ايراني فارماکولوژي و ملحق ساختن آن به اتحاديه بينالمللي فارماکولوژي ترغيب نمود.
در بهمن ماه ۱۳۴۶ دکتر گيتي با دکتر نعمتاللهي موضوع تأسيس انجمن مختلط فيزيولوژي و فارماکولوژي ايران را مطرح نمودند و با استقبال مشاراليه، تأسيس انجمن فيزيولوژي و فارماکوژي پايهگذاري شد.
در همين هنگام دکتر گيتي با آقاي دکتر شيباني (اولين استاد فيزيولوژي مدرن و معاون تحقيقاتي دانشگاه تهران) بهمنظور کسب نظرات و جلب مساعدت و راهنماييهاي لازم براي تأسيس اين انجمن مذاکره نمود، ايشان نيز با علاقه فراوان پشتيباني خود را نسبت به انجام اين امر ابراز کردند. سپس دکتر نعمتاللهي و دکتر گيتي از ۲۵ تن از استادان رشتههاي اصلي و فرعي فيزيولوژي و فارماکولوژي دانشگاههاي ايران، بهعنوان عضو مؤسس انجمن دعوت نمودند تا در نخستين جلسه هيئت مؤسس حضور يابند.
اولين جلسه هيئت مؤسس بعد از ظهر روز نهم اسفند ماه ۱۳۴۶ در اتاق شوراي مؤسسه تحقيقات علوم پزشکي دانشگاه تهران با حضور ۱۶ نفر از استادان نامبرده زير تشکيل گرديد:
دانشگاه تهران:
دانشکده پزشکي: دکتر نعمتاللهي، دکتر کاتوزيان، دکتر گيتي
دانشکده دامپزشکي: دکتر عطايي
دانشکده داروسازي: دکتر قادري نژاد، دکتر مقدم، دکتر اعتصامي، دکتر خرسند
دانشکده علوم: دکتر ايزدي
دانشکده کشاورزي: دکتر دواچي، دکتر فيمندي نژاد
دانشگاه ملي ايران – دانشکده پزشکي: دکتر امين
دانشکده پزشکي تبريز: دکتر شمسنيا
دانشکده پزشکي اصفهان: دکتر فشارکي
دانشکده پزشکي مشهد: دکتر قهرمان
دانشکده پزشکي اهواز: دکتر دانا حائري
پنج نفر از استادان دعوت شده نيز بهعلت اشتغالات دانشگاهي نتوانسته بودند در جلسه مزبور حضور بهم رسانند.
حاضران در جلسه کميتهاي مرکب از ۶ نفر را بهعضويت دکتر نعمتاللهي، دکتر گيتي، دکتر عطايي، دکتر اعتصامي، دکتر قادري نژاد و دکتر خرسند برای تدوين اساسنامه انتخاب کردند. ضمناً پس از بحث کوتاهي در اطراف اساسنامه تنظيم شده توسط دکتر گيتي، موافقت شد کليه اعضاي مؤسس، تا ۱۵ فروردين ۱۳۴۷ نظرات خود را براي کميته تدوين اساسنامه ارسال دارند. همچنين قرار شد در جلسات بعد، بهعنوان اعضاي هيئت مؤسس، از ۱۵ نفر از استادان نامبرده زير دعوت بهعمل آيد
از دانشگاه تهران: دکتر سبکبار (دانشکده دامپزشکي)، دکتر سپاسگذاريان (دانشکده ………..)، دکتر رفيعزاده، دکتر زرگري (دانشکده داروسازي)
از دانشگاه ملي ايران: دکتر شکوهي نژاد (دانشکده پزشکي)
از دانشگاه تبريز: دکتر افقهي، دکتر فائضي (دانشکده پزشکي)، دکتردورانديش (دانشکده داروسازي)
از دانشگاه اصفهان: دکتر فتاح (دانشکده پزشکی)
کميته اساسنامه، طي چهار جلسه بحث و شور، سرانجام اساسنامه انجمن را تنظيم و براي طرح در جلسه عمومي هيئت مؤسس آماده ساخت.
در دومين جلسه هيئت مؤسس که طي دعوت قبلي با حضور ۲۶ نفر از اعضا در آمفيتأتر مؤسسه تحقيقات علوم پزشکي دانشگاه تهران، بعد از ظهر سهشنبه ۱۰ ارديبهشت تشکيل شد، ابتدا دکتر گيتي گزارش کميته تدوين اساسنامه را به اطلاع رساند، سپس دکتر نعمتاللهي اداره جلسه را به عهده گرفت و بعضي از مواد اساسنامه پيشنهادي، مورد بحث و شور قرار گرفته، تصويب شد.
در جلسه بعد از ظهر چهارشنبه ۱۱ ارديبهشت نيز، بقيه مواد اساسنامه مطرح و با بعضي تغييرات، سرانجام در ۱۶ ماده و ۱۱ تبصره به اتفاق آراء بهتصويب رسيد.
آنگاه براي انتخاب هيئت مديره طبق اساسنامه مصوبه، دکتر سبکبار، دکتر سپاسگذاريان و دکتر قادري نژاد بهعنوان هيئت نظارت انتخاب شدند، سپس با ورقه، اخذ رأي بهعمل آمد و پس از استخراج آراء، حائزين اکثريت به ترتيب ذيل اعلام گرديدند:
دکتر گيتي ۲۶ رأي، دکتر نعمتاللهي ۲۲ رأي، دکتر دواچي ۱۸ رأي، دکتر عطائي ۱۶ رأي، دکتر اعتصامي ۱۶ رأي، دکتر صامي راد ۱۵ رأي، دکتر مستشفي ۱۴ رأي.
“فهرست اسامي ۲۶ نفر اعضاي حاضر در جلسه مزبور و ۸ نفر از استاداني که رأي کتبي خود را نسبت به اساسنامه ارسال داشته بودند، در صفحه ۵ درج شده است.”
هيئت مديره نيز طي دومين جلسه منعقده در بعد از ظهر ۲۳ ارديبهشت ۱۳۴۷، براي سمتهاي پيشبيني شده در اساسنامه، نامبردگان زير را با رأي کتبي از بين خود انتخاب نمود:
دکتر نعمتاللهي رئيس، دکتر گيتي نائب رئيس اول، دکتر عطائي نائب رئيس دوم، دکتر اعتصامي دبيرکل، دکتر مستشفي خزانه دار، مشاورين: دکتر دواچي و دکتر سامي راد.
بدين ترتيب بنيان انجمن فيزيولوژي و فارماکولوزي ايران، متکي به استقبال و علاقه وافر مؤسسين انجمن به پيشرفت اين علوم در ايران، و آرزومند خدمت در راه دانش بشري، بنا نهاده شد.
ششمين مجمع عمومي انجمن فيزيولوژي و فارماکولوژي ايران
ششمين مجمع عمومي انجمن فيزيولوژي و فارماکولوژي ايران در تاريخ ۲۶/۲/۵۳ در محل باشگاه دانشگاه تهران تشکيل گرديد و گزارش جامع فعاليتهاي اولين شش سال عمر انجمن در ۵۵ صفحه با مقدمه و درج رئوس اقدامات انجام شده به تفکيک و به شکل جداول توأم با عکس دسته جمعي اعضاء مؤسس و کنگره و عکس پرسنلي تمام اعضاء منتشر شد. تعداد اعضاء تا پايان سال ۵۲ مرکب از ۷۱ نفر از ۹ مرکز علمي و دانشگاهي در ايران (دانشگاه تهران، دانشگاه ملي، دانشسراي عالي، مؤسسه عالي علوم بيمارستاني، دانشگاههاي مشهد، شيراز، اصفهان، تبريز و اهواز) بود که از اين عده ۶۵ نفر شاغل (۴۳ نفر در تهران و ۲۲ نفر در شهرستانها) بودند. تعداد آزمايشگاهها ۱۴ آزمايشگاه فيزيولوژي (۸ تا در تهران و ۶ تا در شهرستانها) و ۱۴ آزمايشگاه فارماکولوژي (۵ تا در تهران و ۹ تا در شهرستانها) بود. تعداد فيزيولوژيستها ۳۵ نفر (۱۶ نفر در تهران و ۱۴ نفر در شهرستانها) بود.
در اين مجمع جناب آقاي دکتر ناصر گيتي مؤسس و رئيس هيئت مديره انجمن فيزيولوژي و فارماکولوژي در دورههاي اول و دوم، به اتفاق آراء به سمت رئيس افتخاري دائمي انجمن انتخاب گرديدند.
سومين هيئت مديره انجمن نيز به شرح زير براي مدت سه سال انتخاب گرديدند. به ترتيب انتخاب: دکتر اسمعيل ميثمي – استاديار دانشگاه تهران، دکتر طاهره مدرس زاده رحماني – دانشيار دانشگاه تهران، دکتر ستار شمسنيا – استاد دانشگاه آذرآبادگان، دکتر عبدالرضا موثقي – استاد دانشگاه ملي ايران، دکتر محمد مهدي سليمي – دانشيار دانشگاه تهران، دکتر پروين رستمي – استاديار دانشسراي عالي- و دکتر عباس پوستي –دانشيار دانشگاه تهران.
پس از ختم جلسه مجمع عمومي، اولين جلسه هيئت مديره دوره سوم تشکيل شد و با رأي مخفي افراد زير به اتفاق آراء به سمتهاي مختلف انتخاب گرديدند: دکتر موثقي (رئيس)، دکتر پوستي (نائب رئيس اول)، دکتر شمسنيا (نائب رئيس دوم)، دکتر ميثمي (دبيرکل)، دکتر رحماني (خزانهدار)، دکتر سليمي (بازرس و مشاور) و دکتر رستمي (بازرس و مشاور)
تاريخچه انجمن فيزيولوژي و فارماکولوژي ايران بعد از انقلاب:
بعد از انقلاب انجمن های علمی موظف شدند که تقاضای تأسيس مجدد بدهند. در سال ۱۳۷۱ انجمن فيزيولوژي و فارماکولوژي ايران با همکاری دکتر حسین صادقی شجاع، دکتر علی حائری، دکتر غلامرضا فنائی و دکتر فرشته معتمدی به عنوان هيئت مؤسس مجددا تأسيس گرديد و در تاريخ ۲۶/۱۱/۷۱ به تصويب رسيد. اين اساسنامه مشتمل بر۶ فصل، ۲۷ ماده و ۱۷ تبصره بود.
اعضای اولين هيئت مديره انجمن فيزيولوژی و فارماکولوژی ايران بعد از انقلاب (به ترتيب از راست به چپ: دکتر غلامرضا فنائی، دکتر حسین صادقی شجاع، دکتر فرسام، دکتر ابوالحسن احمديانی، دکتر علی حائری، دکتر فرشته معتمدی (رياست انجمن) و دکتر سعيد سمنانيان (خزانه دار انجمن)
کنگرههاي انجمن فيزيولوژي و فارماکولوژي ايران قبل از انقلاب:
يک سال پس از تشکيل انجمن اولين کنگره فيزيولوژي و فارماکولوژي ايران در ۲۰-۱۵ شهريور ۱۳۴۸ در محل مؤسسه طب تجربي دانشگاه تهران با شرکت ۵۹ نفر و ارائه ۲۱ مقاله توسط فيزيولوژیست و فارماکولوژيستهاي ايراني درباره موضوعات مختلف فيزيولوژي و فارماکولوژي تجربي و باليني، کار تحقيقاتي شخصي يا review توأم با دو سمينار آموزشي و پژوهشي، اولي در ۱۵ مبحث توسط ۴۲ نفر بحثکننده و دومي در ۱۰ مبحث توسط ۱۵ بحثکننده تشکيل شد و قطعنامهاي در ۶ ماده در روز آخر به تصويب رسيد. متن کامل سخنرانيها در يک جلد نشريه ۲۱۷ صفحهاي و متن کامل مباحث در نشريهاي ۱۴۶ صفحهاي چاپ و منتشر گرديد.
کنگره دوم به فاصله سه سال بعد در آبان ماه ۱۳۵۱ با شرکت ۸۳ نفر و ارائه ۲۷ مقاله منحصراً توسط ايرانيهاي متخصص مقيم ايران و دو سمينار آموزشي و پژوهشي در ۱۵ موضوع فيزيولوژيک و فارماکولوژيک توسط ۴۹ نفر تشکيل گرديد. متن کامل سخنرانيها در نشريهاي ۲۱۸ صفحهاي و متن کامل مباحث در نشريه ۱۱۱ صفحهاي چاپ و منتشر شد
.
گزارش عملکرد دو سالانه انجمن
- برگزاری مراسم بزرگداشت زنده یاد استاد زاهدی اصل توسط انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی با حمایت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و کارخانجات دارویی داروپخش
- برگزاری کنگره فیزیولوژی و فارماکولوژی توسط انجمن با همکاری دانشگاه علوم پزشکی کاشان
- ايجاد يك بخش خاص در سايت انجمن براي ارائه خدمات برگزاري كنگره
- استعفای آقای دکتر سمنانیان از سردبیری مجله انجمن و انتخاب آقای دکتر محمد جوان به عنوان سردبیر مجله
- تهیه بانک اطلاعاتی اعضاء انجمن
- شورای سياست گذاری کنگره متشکل از دبیر اجرایی، دبیر علمی، مدیران گروه فيزيولوژی و فارماکولوژی و ۲ تن از اعضاي هيئت مديره انجمن و نماینده کمیته علمی انجمن
- موافقت عضویت اعضا حقوقی در انجمن
- پرداخت حق عضویت انجمن های بین المللی IUPHAR و در IUPS
- برگزاری مراسم تقدیر از پیشکسوتان در تاریخ ۲۸ خرداد در دانشگاه شهید بهشتی
- تهیه آیین نامه اهدای جايزه دکتر گيتی
- الکترونیکی شدن کارتهای انجمن
- تبدیل مجله فارسی به انگلیسی با سردبیری آقای دکتر جوان و راه اندازی مجله فارسی انجمن با سردبیری آقای دکتر سیاح
- اعطای ۱۶ عدد سکه تمام بهار آزادی را از طرف خانواده دكتر گیتی جهت تداوم جایزه دکتر گیتی به پژوهشگران جوان در کنگره های فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران
- راه اندازی سایت مجله فارسی از شرکت یکتاوب
- برگزاری جلسه مشترك بين هيات مديره انجمن و اعضاي بورد فارماكولوژي و مذاکره و همفکری و تأکيد اعضای بورد بر عدم انفكاك انجمن فيزيولوژي و فارماكولوژي
- مکاتبه با دانشگاههای علوم پزشکی در خصوص برگزاری کنگره بیست و سوم فیزیولوژی و فارماکولوژی در سال ۱۳۹۶
- مشارکت در خرید یک طبقه دیگر از ساختمان جامعه با مبلغ یکصد میلیون تومان
- ایجاد و راه اندازی موزه علوم پزشکی فیزیولوژی و فارماکولوژی
- تعيين نمايندگان استاني براي انجمن و شرح وظائف پيشنهادي شامل: تهيه خبر، معرفي داروهاي مناسب براي مجله، جمع آوري حق عضويت، كمك در تهيه پروژه مميزي انجمن و انتقال نقطه نظرات انجمن در آن استان
- ایجاد خبرنامه انجمن بصورت فصلی و الکترونیکی و اطلاع رسانی از طریق ایمیل برای کل اعضاء
- الکترونیکی شدن مجله
- برگزاری چندین کارگاه علمی زیر نظر انجمن فیزیولوژي و فارماکولوژي ایران
- کارگاه جداسازي جزاير لانگرهانس از پانكراس موش صحرايي و بررسي ترشح استاتيك انسولين از جزاير لانگرهانس جدا شده توسط مركز تحقيقات نورو فيزيولوژي، گروه فيزيولوژي دانشكده پزشكي و مركز تحقيقات فيزيولوژي غدد پژوهشكده علوم غدد درون ريز و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي با همكاري انجمن فيزيولوژي و فارماكولوژي ايران ۴ مرداد ۱۳۹۴ در دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي
- کارگاه ثبت از فعاليت تك كانال يوني از غشا ارگانل هاي سلولي توسط توسط مركز تحقيقات نورو فيزيولوژي و گروه فيزيولوژي دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با همكاري انجمن فيزيولوژي و فارماكولوژي ايران ۳ مرداد ۱۳۹۴ در دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي
- کارگاه بررسی فاکتورهای دخیل در آپوپتوز با استفاده از روش وسترن بلاتینگ و متد DNA Cleavage 29 و ۳۰ و ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۴ در انستيتو پاستور ايران
- کارگاه کشوری تولید بافت مهندسی سه بعدی قلبی در گرگان
- کارگاه PCR در دانشگاه شهيد باهنر کرمان
- کارگاه کشت سلول های بنیادی ۸ و ۹ مهر ۱۳۹۳ در دانشگاه تربیت مدرس
- کارگاه آشنائی با مؤسسات و انجمن های بين المللی علوم اعصاب و نحوه استفاده از فرصتهای مالی، آموزشی و پژوهشی آنها ۱۴ آذر ماه ۱۳۹۲ در مرکز تحقیقات سلولی مولکولی دانشگاه علوم پزشکی ایران
- کارگاه آمار زیستی و تجزیه و تحلیل داده ها در تحقیقات تجربی ۷ آذر ماه ۱۳۹۲ در مرکز تحقیقات سلولی مولکولی دانشگاه علوم پزشکی ایران
- کارگاه مدلهای آزمايشگاهی درد نوروپاتی ۵ مرداد ۱۳۹۴ در دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي
- کارگاه مدلهای دردهای التهابی حاد و مزمن و روشهای ارزيابی رفتاری ۶ مرداد ۱۳۹۴ در دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي
- عضويت ۱۰۳عضوجديد
- ارسال اخبار انجمن از طريق ايميل (حدوداً ارسال به ۱۰۰۰ ايميل)